Air Handling Unit
واژه هواساز از عبارت لاتین Air Handling Units گرفته شده، و گاه به اختصار سیستم AHU نیز خوانده می شود.دستگاه هواساز ، دستگاهی برای فیلتر نمودن ، تنظیم دما ، تنظیم رطوبت ، کنترل سرعت ، جهت و توزیع هوای ورودی به ساختمان ، آپارتمان ، سوله صنعتی و یا هر نوع ساختمان دیگری است و به همین خاطر از نظر کاربرد به انواع هواساز ساختمانی (آپارتمانی یا همان هواساز خانگی) و نیز هواساز صنعتی دسته بندی می شود. سیستم هواساز به همراه دستگاه های سرمایشی مانند چیلر ، دستگاه های گرمایشی مانند بویلر و یا دستگاه های سرمایشی گرمایشی مانند GHP , VRF و غیره مورد استفاده قرار می گیرد زیرا هواساز دستگاه تولید کننده حرارت و برودت نیست بلکه فقط دستگاه توزیع کننده هوای سرد و گرم است. به این مفهوم که آب در چیلر سرد و در بویلر گرم شده و با پمپ به کویل های (لوله های مسی فین دار) هواساز پمپاژ می شود. سپس مطابق شکل زیر با استفاده از یک فن ، هوای تازه از اطراف کویل ها (لوله های مسی فین دار) دمیده شده و در اثر برخورد هوا با سطح سرد یا داغ کویل ها، هوا خنک یا گرم می شود. عمل فیلتر نمودن هوا معمولا قبل از کویل ها انجام می شود تا علاوه بر ایجاد هوای پاک از تجمع ذرات معلق و رسوب روی کویل ها جلوگیری شود.
هواسازها به دو دسته کلی هواساز ساختمانی (آپارتمانی) و صنعتی تقسیم بندی می شوند. از هواساز ساختمانی می توان در اماکن مختلف مسکونی ، اداری ، تجاری ، آموزشی و غیره استفاده نمود. از نظر ساختاری بین این دستگاه ها تفاوتی وجود ندارد و فقط ابعاد آنها ، نوع فیلترهای به کار رفته ، مجهز بودن یا نبودن به تجهیزات رطوبت گیر و رطوبت زن و نیز درصد هوای برگشتی به دستگاه ها متفاوت است. برای مثال یک هواساز صنعتی که در محیطی آلوده کار می کند بهتر است که به فیلترهای مخصوص جذب کننده آلاینده ها مجهز شود و یا اینکه در یک هواساز خانگی (آپارتمانی) مسئله تنظیم و کنترل رطوبت نیز اهمیت پیدا می کند.
به مدل های کوچکتر هواساز ساختمانی ، دستگاه هواساز خانگی گفته می شود و معمولا برای این مدل های با ابعاد کوچک، سیستم رطوبت زنی و رطوبت زدایی در نظر گرفته نمی شود (در صورت نیاز یا درخواست مشتری سیستم تنظیم رطوبت به طور خاص افزوده می شود). معمولا جریان آب گرم درون کویل های آن از طریق پکیج گازسوز یا بویلر موتورخانه و جریان آب سرد درون کویل های آن از طریق دستگاه مینی چیلر آپارتمانی تامین می شود.
دستگاه هواساز صنعتی مخصوص تهویه هوای سوله صنعتی ، تهویه هوای انبار ، سالن های بزرگ تولیدی ، ورزشی و … ساخته می شود. با توجه به بزرگ بودن فضای سوله ها ، افزایش مقدار گردش هوا (سیرکولاسیون هوا) و نیز استفاده از فیلترهای متفاوت مطرح می شود تا هم در مصرف انرژی با سیرکولاسیون هوا صرفه جویی شود و هم از ورود یا انتقال آلاینده های صنعتی جلوگیری شود ولی در کل کارکرد آن شبیه نوع ساختمانی است.
○ اجزای هواساز
● بدنه هواساز
بدنه هواساز اتاقکی است که اجزای هواساز را پوشش می دهد. دیواره این بدنه به صورت دوجداره و از جنس فولاد گالوانیزه است که از داخل عایق کاری صوتی و حرارتی شده و به چهارچوب آلومینیومی متصل گردیده است.
● هواکش یا فن
فن از جمله ضروری ترین بخش های هواساز است که به منظور جا به جایی هوا نصب می شود. با استفاده از فن هوا به صورت کاملاً یکنواخت در کانال ها توزیع می گردد. نوع فن را با توجه به مدل هواساز می توان از انواع سانترفیوژ، فولی، محوری و … انتخاب نمود.
● کویل های گرمایشی و سرمایشی
کویل های گرمایشی از آب داغ یا بخار و کویل های سرمایشی از آب یا یک ماده مبرد تغذیه می کنند. این کویل ها از طریق لوله به چیلر و یا بویلر متصل می شوند.
● فیلتر تصفیه هوا
فیلترها از ورود ذرات معلق به هوای مطبوع ممانعت می کنند و به نحوی هوا را تصفیه می نمایند. اگر ذرات گرد و غبار و یا ذرات معلق درشت باشند، فیلترهای فلزی و در لایه های بعدی، فیلترهایی که جنس آن ها بوروسیلیکات است و هپا و اولپا نام دارند استفاده می شود. قدرت جذب فیلتر هپا ۳/. و قدرت جذب فیلتر اولپا ۱۲/۰میکرون است.
● تجهیزات تنظیم رطوبت هوا
این تجهیزات که هم کار رطوبت زنی و هم رطوبت گیری را انجام می دهند وظیفه کنترل و تنظیم رطوبت هوای عبوری از هواساز را به عهده دارند.
رطوبت زن ها می توانند رطوبت لازم برای هوای سیستم های گرمایشی و سرمایشی فراهم کنند؛ زیرا هوای خشک ممکن است منجر به ایجاد بیماری های تنفسی و خشکی پوست می شود.
● تجهیزات کنترل الکتریکی و مکانیکی
در سیستم تهویه هواساز از تجهیزاتی مانند ترموستات برای تنظیم دما و کنترل کننده های جریان هوا، رطوبت و … استفاده می شود.
● لرزه گیر
در تمام دستگاه هایی که مدام در حال حرکت هستند و حرکتی دورانی دارند به منظور کاهش میزان سر و صدای تولید شده از لرزه گیر استفاده می شود. لرزه گیرها به منظور حذف صدای ناشی از لرزش های شدید دستگاه بر روی هواساز نصب می شوند.
○ نحوه عملکرد هواساز
از هواساز به منظور توزیع سریع هوا با میزان رطوبت و دمای مناسب در ساختمان های مسکونی، ادارات، مراکز تجاری، سوله های صنعتی، بیمارستان ها، سالن های کنفرانس، رستوران ها، سینماها و … استفاده می شود.
هواساز هوای مورد نیاز خود را از بیرون ساختمان تامین می کند و پس از تنظیم رطوبت و دما، هوای تازه و فیلتر شده را وارد ساختمان می کند.
